Margrét Thatcher jarðsungin

Frú Margrét Thatcher, forsætisráðherra Breta 1979-1990 og barónessa af Kesteven, verður jarðsungin með viðhöfn í Lundúnum miðvikudaginn 17. apríl 2013. Thatcher var verndari AECR, Evrópusamtaka íhaldsmanna og umbótasinna, sem starfar með RNH að tveimur verkefnum, „Evrópa, Ísland og framtíð kapítalismans“ og „Evrópa fórnarlambanna: Minningin um kommúnismann“.

Thatcher var hugrökk eins og ljón og kæn eins og refur, en svo lýsir Machiavelli öflugum stjórnmálamanni. Með festu sinni og baráttugleði vakti hún blendnar tilfinningar í hópi starfsbræðra sinna í Evrópu, hinna gráklæddu, virðulegu, miðaldra manna með hálsbindi, sem komu öðru hvoru saman og töluðu í nafni Evrópu. „Frú Thatcher! Hún hefur augun úr Caligúlu og varirnar frá Marilyn Monroe,“ mælti forseti Frakklands, François Mitterrand, eitt sinn við ráðherra Evrópumála í stjórn sinni, Roland Dumas.

Dr. Hannes H. Gissurarson prófessor, Rannsóknarráði RNH, ræðir við Margréti Thatcher í móttöku í Lávarðadeild Breska þingsins.

Thatcher sagði forstöðumanni rannsókna RNH, Hannesi H. Gissurarsyni, hins vegar eitt sinn í kvöldverði: „Gallinn við stjórnmálamennina á meginlandinu er að þeir hafa aldrei skilið hina engilsaxnesku hugmynd um frelsi innan marka laganna.“ Allt frá því að Jóhann landlausi neyddist til að skrifa undir Magna Carta 1215, var í Englandi reynt að takmarka vald konungs við það sem hóflegt gæti talist og breytti engu þegar þing kom í stað konungs. Lögin setja jafnt valdsmönnum og einstaklingum skorður.

Napóleon sagði af nokkurri lítilsvirðingu að Englendingar væru kramaraþjóð. En í heimsstyrjöldinni síðari bjargaði þessi kramaraþjóð öðrum Evrópuþjóðum undan sjálfum sér. Og þótt stjórnmálamennirnir á meginlandinu skildu illa frelsi innan marka laganna, ekki síst atvinnufrelsi, var Jón Sigurðsson sömu skoðunar og Thatcher: „Margir hinir vitrustu menn, sem ritað hafa um stjórnaraðferð á Englandi og rannsakað hana nákvæmlega, hafa álitið félagsfrelsið aðalstofn allrar framfarar þar á landi,“ sagði Jón í Nýjum félagsritum 1844. Með félagsfrelsi átti hann vitaskuld við atvinnufrelsi.

Það var hins vegar Rauða stjarnan, málgagn Rauða hersins rússneska, sem kallaði Thatcher fyrst „járnfrúna“, og festist það við hana. Það var dæmigert um Thatcher að hún tók nafnið sjálf upp. Hún sagði í ræðu í kjördæmi sínu, Finchley, 31. janúar 1976: „Járnfrú Vesturlanda. Ég? Kaldastríðskona? Já, einmitt — ef þeir vilja leggja þann skilning í málsvörn mína fyrir þeim verðmætum og réttindum, sem okkur þykja ómissandi.“ Það átti síðan fyrir Thatcher að liggja í góðu samstarfi við Ronald Reagan að vinna kalda stríðið.

Hér á eftir fara minningarorð um Thatcher, sem David Cameron, forsætisráðherra Breta, flutti á sérstökum fundi neðri málstofu breska þingsins 12. apríl.

Comments are closed.